Nee, van boeken schrijven word je niet rijk, tenzij je erin slaagt een gigantische oplage te verkopen. En dat is maar weinigen gegeven. In België kunnen maar zo'n twintig auteurs leven van hun pen. Hoeveel verdient een schrijver gemiddeld aan een boek?
10% voor een roman
Telkens hij een exemplaar verkoopt, krijgt een auteur een bepaald percentage van de verkoopprijs (exclusief taksen). Dit zijn de zogenaamde auteursrechten. Welk percentage hij per boek krijgt, is contractueel bepaald en varieert naargelang de uitgever: in theorie bedraagt het 10% voor een roman, 5% voor een kunstboek, dat normaliter duurder is.
Een financieel onafhankelijke uitgever zal een drempel van minimaal 8% auteursrechten hanteren, terwijl een bescheiden uitgever – precies omdat hij klein is en dus niet veel geld kan uitgeven – tot 3% of minder kan dalen. Volgens de best practices in de uitgeverswereld nemen de rechten evenredig toe met de verkoopcijfers: de auteur ontvangt tussen 8 en 10% voor 10.000 tot 15.000 verkochte exemplaren, vervolgens 12% en 14%.
1 jaar schrijven, 3 maanden salaris
Auteursrechten worden pas zes maanden na afsluiting van het boekjaar van het jaar waarin hij zijn boek publiceerde, uitbetaald. Stel dat een boek in januari 2012 verschijnt, dan moet de auteur ten minste wachten tot juni 2013, voordat hij zijn cheque in ontvangst mag nemen. Uitgevers durven nogal eens te talmen, als er moet worden betaald. Alle verhoudingen in acht genomen kunnen we ervan uitgaan dat de verkoop van een boek tot drie maanden salaris kan opleveren terwijl je gemiddeld één jaar besteedt aan het schrijfproces.
Voorschot
Betrouwbare uitgevers steken hun auteur een handje toe en betalen een voorschot uit. Dat voorschot is een bescheiden bedrag, waarvan de helft uitgekeerd wordt bij de ondertekening van het contract en de rest bij de overhandiging van het manuscript. Opgelet: het voorschot is geen subsidie, maar een vooruitbetaling op de auteursrechten. De uitgever zal ze opnieuw in mindering brengen, wanneer hij de auteursrechten uitbetaalt.
Zodra het voorschot gestort is, wordt het beschouwd als definitief verworven door de auteur; de uitgever kan dat bedrag niet van de auteur terugvorderen, ook al blijven de verkoopcijfers ondermaats en dekken ze allerminst de door hem gemaakte kosten. De uitgever is dan eigenlijk de klos.
Kan een auteur van zijn pen leven?
Het is niet uitgesloten, maar hij moet dan wel regelmatig – één keer per jaar – boeken publiceren, waarvan ten minste 10.000 exemplaren over de toonbank gaan. Helaas ligt de gemiddelde oplage lager dan 8.000 exemplaren. Als we abstractie maken van de bestsellers – waarvan honderdduizend en meer exemplaren worden verkocht – ligt de oplage van het gros van het boekenpeloton tussen 500 en 2.000 exemplaren.
Conclusie
Hoeveel verdient een schrijver met gemiddelde oplage?
- Vanaf 7.800 exemplaren
- Auteursrechten van 8 tot 14%
- Gemiddelde verkoopprijs van het boek: 15 euro
- Jaarlijkse inkomsten = ongeveer 11.500 euro
Hoeveel verdient een schrijver met een zeer bescheiden oplage?
- Tussen 300 en 700 exemplaren
- Auteursrechten van 4 tot 10%
- Gemiddelde verkoopprijs van het boek: 15 euro
- Jaarlijkse inkomsten = tussen 450 en 1.050 euro
(pm)
16 augustus 2019
